Πόσο συμφέρει η ενεργειακή θωράκιση του ακινήτου σας – Οι λύσεις και τα κέρδη για τους ιδιοκτήτες

Σε μια περίοδο που οι λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί σε επίπεδα που δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει η μέση ελληνική οικογένεια, η μείωση του κόστους μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης μπαίνει περισσότερο από ποτέ στο προσκήνιο. Τα απαιτούμενα ποσά εξαρτώνται από τις εργασίες και το μέγεθος μιας κατοικίας, αλλά, σύμφωνα με τους ειδικούς της αγοράς, έχει αυξηθεί τόσο πολύ το κόστος ενέργειας, που πλέον η απόσβεση του κόστους γίνεται σε λιγότερο από 7 χρόνια. Τα περιθώρια βελτίωσης που υπάρχουν για το κτιριακό δυναμικό της χώρας είναι τεράστια, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία, το 66,66% των κτιρίων κατοικιών κατατάσσεται στην ενεργειακή κατηγορία Ε-Η, που είναι από τις χαμηλότερες κατηγορίες. 

 Στοιχεία

Τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι αποκαλυπτικά. Ακίνητα, κυρίως διαμερίσματα και μονοκατοικίες που πριν από την αναβάθμιση εντάσσονταν στη χειρότερη κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «Η» και μετά αναβαθμίστηκαν στην υψηλότερη «Α» ή «Α+», περιόρισαν την κατανάλωση ενέργειας κατά 87-95%. Χειμώνα και καλοκαίρι, ειδικά στα πολύ βόρεια ή νότια της χώρας, οι ανάγκες κλιματισμού θεωρούνται αναγκαιότητα, τώρα μπορεί να γίνει χωρίς να τρέμει κανείς την ώρα που πρέπει να αγοράσει πετρέλαιο ή θα έρθει ο λογαριασμός ρεύματος ή φυσικού αερίου. Ξεκάθαρα είναι τα οφέλη βλέποντας τα στοιχεία από τις κατοικίες που εντάχθηκαν στο πρώτο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», όπου μείωσαν την ετήσια κατανάλωση ενέργειας από 524,92 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό σε 33,84. Ακόμα μεγαλύτερη είναι η διαφορά από τις παρεμβάσεις στο δεύτερο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», όπου η κατανάλωση περιορίστηκε από 580,47 σε 28,04 κιλοβατώρες ανά τ.μ. και στο «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον 2β» έπεσε από 720,1 σε 93,9 kWh/τ.μ. Οι διαφορές είναι χαώδεις, αλλά πρόκειται για ακίνητα που ξεκίνησαν από τη χειρότερη κατηγορία και μετά εντάχθηκαν στην καλύτερη. Παρόμοια είναι τα οφέλη και παραδείγματα κατοικιών που ξεκίνησαν από την ενεργειακή κατηγορία Δ και αναβαθμίστηκαν στην κατηγορία Β. Ακόμα και εδώ στο παράδειγμα που εκτιμάται ότι ανήκει ένα μεγάλο μέρος του κτιριακού αποθεματικού της χώρας, οι ιδιοκτήτες πέτυχαν μείωση της κατανάλωσης στο μισό, ρίχνοντας ανάλογα και τους λογαριασμούς ρεύματος.

Μονοκατοικία VS διαμέρισμα

Οι παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν σε μια μονοκατοικία είναι σαφώς περισσότερες, καθώς στα διαμερίσματα ανάλογα με τον όροφο μπορεί να έχουν περιορισμούς, όμως τα κέρδη είναι σημαντικά για όλους. Οι έρευνες που κάνουν τα τεχνικά γραφεία και τα στοιχεία του υπουργείου συμφωνούν είναι ότι τα πιο ενεργοβόρα κτίρια αποτελούν οι μονοκατοικίες με κατανάλωση κοντά στα 415,19 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο, ενώ τα κτίρια των πολυκατοικιών έχουν μέση ετήσια κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας ίση με 264,63 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο. Το μέσο διαμέρισμα καταναλώνει κάθε χρόνο περίπου 174,44 kWh/τ.μ. για θέρμανση, 32,34 kWh/τ.μ. για ψύξη και 55,49 kWh/τ.μ. για ζεστό νερό. Τα τελευταία διαθέσιμα συγκεντρωτικά στοιχεία των ενεργειακών επιθεωρήσεων (2011 – 2019) δείχνουν ότι στις πηγές ενέργειας το πετρέλαιο συμμετέχει κατά 51,38% στο ενεργειακό ισοζύγιο των κατοικιών, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια κατά 33,70%. Σύμφωνα με τους ειδικούς, σε όλα αυτά μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις, που μειώνουν σημαντικά το κόστος.

Οι παρεμβάσεις

Οταν ακούμε τον όρο ενεργειακή αναβάθμιση, σημαίνει τις τεχνικές λύσεις ενεργειακής αναβάθμισης, ουσιαστικά ανακαίνισης των κτιρίων στον εσωτερικό και τον εξωτερικό χώρο που ως αποτέλεσμα έχουν τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Αυτό για κάθε σπίτι μπορεί να σημαίνει πολύ διαφορετικές εργασίες, ανάλογα με την κατάστασή του, τον βαθμό που θα του βάλει ο ενεργειακός επιθεωρητής. Ο γενικός κανόνας είναι ότι όσο πιο παλιό είναι ένα ακίνητο τόσο περισσότερες εργασίες και χρήμα χρειάζεται για να γίνει αποδοτικό. Οι σημαντικότερες παρεμβάσεις αφορούν την εξωτερική θερμομόνωση τοιχοποιίας, την αλλαγή κουφωμάτων και υαλοπινάκων, την αντικατάσταση ή εγκατάσταση νέου συστήματος ψύξης – θέρμανσης υψηλής απόδοσης, τη θερμομόνωση – υγρομόνωση της ταράτσας, τη χρήση τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και την αλλαγή του φωτισμού με λάμπες LED. Προφανώς και πολλές κατοικίες μπορεί να έχουν ήδη κάποιες από αυτές τις τεχνολογίες, όπως σύγχρονες λάμπες ή ηλιακό θερμοσίφωνα. Αυτό μπορεί να ρίξει σημαντικά το κόστος των απαιτούμενων εργασιών. Τα οφέλη από την ενεργειακή αναβάθμιση είναι πολλαπλά. Μπορεί αυτό που διαφημίζουν οι εταιρίες να είναι η μείωση των λογαριασμών ενέργειας, αλλά παράλληλα αυξάνεται σημαντικά η αξία του ακινήτου, μειώνεται το ετήσιο κόστος συντήρησης και βελτιώνονται οι συνθήκες άνεσης, ασφάλειας και υγείας των κατοίκων. Κάνουμε καλό στο περιβάλλον, ενώ παράλληλα εξοικονομούμε και χρήματα.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΦΙΡΗΣ Τοπογράφος μηχανικός – ενεργειακός επιθεωρητής: «Πόσο κοστίζουν οι εργασίες»

«Το διαμέρισμα 82,57 τ.μ. βρίσκεται στον 4ο όροφο (ρετιρέ) πολυκατοικίας κατασκευής 1978 στην Αργυρούπολη και περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις παρεμβάσεις μιας ενεργειακής θωράκισης κτιρίου, που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος “Εξοικονομώ”. Το συνολικό κόστος είναι αυξημένο περίπου 20% σε σχέση με το 2021 τέτοια εποχή. Με τις παραπάνω παρεμβάσεις καταφέραμε να ανεβάσουμε την ενεργειακή κατηγορία του διαμερίσματος από “Η” σε “Α”. Η ενεργειακή επιθεώρηση που εκπονήθηκε στο διαμέρισμα και έγινε με βάση το λογισμικό που μας έχει προσκομισθεί από το ΤΕΕ δίνει ως χρόνο απόσβεσης της δαπάνης τα 11 έτη. Κατά τη γνώμη μου, λόγω αύξησης του κόστους της ενέργειας ο χρόνος απόσβεσης είναι αρκετά μικρότερος».

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΗΣ Δρ μηχανικός ΜΙΤ, διπλ. μηχ/γος-ηλ/γος μηχανικός ΕΜΠ, ενεργειακός σύμβουλος ΠΟΜΙΔΑ/UIPI:«Πιο φθηνή θέρμανση»

«Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι μικρές περίοδοι απόσβεσης πολλών από τις συνήθεις εργασίες θωράκισης. Κάποια χαρακτηριστική παραδείγματα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων.

» Λέβητας συμπυκνώσεως

Εδώ εξετάζεται πρώτα η αντικατάσταση παλαιού λέβητα. Με την επέμβαση αυτή προκύπτει εξοικονόμηση 33,7%. Παράδειγμα: Η αντικατάσταση λέβητα σε μία κατοικία 100 m² κατηγορίας Ζ έχει ένα τυπικό κόστος της τάξεως των 2.500 ευρώ, μαζί με τα συνήθη υδραυλικά, και απόσβεση λόγω της οικονομίας καυσίμων ίση με 2,5 έτη για κτίρια στην κλιματική ζώνη Δ της χώρας (Βόρεια Ελλάδα) έως 4,5 χρόνια στη ζώνη Α (νότια Ελλάδα). Με την αύξηση των τιμών καυσίμων λόγω της ενεργειακής κρίσεως οι ανωτέρω αποσβέσεις αναμένεται να γίνουν ακόμα μικρότερες.

Συνεπώς, η επέμβαση αυτή πρέπει να γίνεται άμεσα χωρίς να περιμένουμε την ένταξη σε κάποιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα.

» Αντλία θερμότητας

Στην περίπτωση αυτή η εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πετρελαίου είναι της τάξεως του 56%. Σε περίπτωση χρήσεως της νέας αντλίας θερμότητας με εποχικό βαθμό απόδοσης ίσο με 4 και για ψύξη/κλιματισμό, τότε η οικονομική απόδοση βελτιώνεται έτι περαιτέρω λαμβάνοντας υπ’ όψιν την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό σε αντικατάσταση των παλαιών κλιματιστικών είναι της τάξεως του 45%. Το κόστος είναι της τάξεως των 5.500 έως 6.500 €.

Με τη χρήση των νέων αντλιών θερμότητας και για κλιματισμό, η περίοδος αποπληρωμής μειώνεται τουλάχιστον κατά 40%, ενώ με την ένταξη στο πρόγραμμα “Εξοικονομώ” ή περίοδος αυτή μειώνεται κατά το ήμισυ. Π.χ., σε μία τέτοια επένδυση στην Α ζώνη για θέρμανση-κλιματισμό η περίοδος αποπληρωμής γίνεται: 9,5 έτη x (1-40%) x 50% = 2,85 έτη.

Αναβάθμιση αυτοματισμών

Η αναβάθμιση των αυτοματισμών ενός κτιρίου από τη συνήθη κατηγορία αυτοματισμών Δ στην κατηγορία Β επιφέρει μία εξοικονόμηση 19,3%. Το τίμημα της επεμβάσεως αυτής εκτιμάται ως εξής για μία κατοικία 100 m² σε μία πολυκατοικία 10 διαμερισμάτων: Θερμοστατικές κεφαλές: 7 σώματα x 60 € = 420 €. Ηλεκτρονική αντιστάθμιση του λέβητα της πολυκατοικίας με τετράοδη βάνα: 2.500 € διά 10 διαμερίσματα = 250 € ανά διαμέρισμα. Για την επίτευξη κατηγορίας αυτοματισμών Β, απαιτείται, επίσης, η εγκατάσταση θερμοστάτη στον κυκλοφορητή της κεντρικής θέρμανσης. Λαμβάνοντας επιπλέον κόστος 750 € και εξοικονόμηση ενέργειας κατά 19,3% τότε η απλή περίοδος αποπληρωμής από 1 έτος για τη ζώνη Δ έως 1,7 έτη για τη ζώνη Α».

Απλή Περίοδος Αποπληρωμής (ΑΠΑ) για όλες τις επεμβάσεις

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΟΥΡΟΥΝΗΣ Μηχανολόγος μηχανικός DEng, PhD: «Μείωση ενέργειας 30% έως 60%»

«Η ενεργειακή αναβάθμιση ενός διαμερίσματος θα μπορούσε να περιλαμβάνει την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας υψηλής απόδοσης, την εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα, την αντικατάσταση των παλαιών κουφωμάτων με κουφώματα αλουμινίου διπλών κρυστάλλων, την εξωτερική επένδυση των τοίχων με μονωτικά υλικά (θερμοπροσόψεις) και τη θερμομόνωση-υγρομόνωση των ταρατσών. Επίσης, στις περιπτώσεις μονοκατοικιών ή διαμερισμάτων που διαθέτουν σημαντική επιφάνεια ταράτσας ή σκεπής, θα μπορούσε να περιλαμβάνει και την εγκατάσταση μίας Ανανεώσιμης Πηγής Ενέργειας (ΑΠΕ) ενός φωτοβολταϊκού συστήματος δηλαδή ισχύος 5-7 KW, για συμψηφισμό της παραγόμενης με την καταναλισκόμενη στο ακίνητο ενέργεια, γνωστό ως net metering. Το όφελος από τις παραπάνω επεμβάσεις είναι η σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, που θα μπορούσε να φτάσει και το 30% σε ετήσια βάση. Πέρα από την εξοικονόμηση ενέργειας, σημαντική είναι και η άνοδος της εμπορικής αξίας του ενεργειακά αναβαθμισμένου πλέον ακινήτου. Στην περίπτωση, δε, που υπάρχει εγκατεστημένο και ένα σύστημα ΑΠΕ, η συνολική εξοικονόμηση σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε να πλησιάσει ή να ξεπεράσει και το 60%! Εργασίες που περιλαμβάνουν εγκατάσταση δύο αντλιών θερμότητας, ηλιακού θερμοσίφωνα, θερμοπροσόψεων και κουφωμάτων αλουμινίου για ένα σπίτι περίπου 90 τ.μ. θα μπορούσε θεωρητικά να εκτιμηθεί στο ποσό των 20.000 € περίπου. Ενα οικιακό φωτοβολταϊκό σύστημα 5 KW συνήθως απαιτεί ελεύθερη επιφάνεια ταράτσας ή σκεπής 30-50 τ.μ. και κοστίζει σήμερα 10.000-15.000 €».