Σε εφιάλτη εξελίσσονται οι ανατιμήσεις σε τρόφιμα και καύσιμα, οι οποίες εκτόξευσαν τον Απρίλιο τον πληθωρισμό στο 10,2%, επίπεδα στα οποία είχε βρεθεί στα μέσα της δεκαετίας του ’90, όταν εθνικό νόμισμα ήταν η δραχμή και όχι το «σκληρό» ευρώ.
Με βάση τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η ΕΛ.ΣΤΑΤ., αν είχαμε μόνο τις ανατιμήσεις στα καύσιμα σε όλα τα υπόλοιπα τρόφιμα και υπηρεσίες στις περσινές τιμές, ο πληθωρισμός θα είχε φτάσει στο 6,6%. Για τον Απρίλιο, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2021, η τιμή του φυσικού αερίου καταγράφει αύξηση κατά 122,6%, του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 88,8%, του πετρελαίου θέρμανσης κατά 65,1% και των καυσίμων και λιπαντικών κατά 29%.
Στις τιμές βασικών τροφίμων καταγράφονται αυξήσεις 22% στα έλαια και τα λίπη, 14,1% στα κρέατα, 13,8% στα νωπά λαχανικά, 11,7% στα γαλακτοκομικά και τα αβγά και 10% στο ψωμί και τα δημητριακά λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία που έχει μπλοκάρει τις εξαγωγές μεγάλων ποσοτήτων δημητριακών. Μεγάλες αυξήσεις έχουμε επίσης στα νωπά φρούτα (8,6%), στον καφέ, στο κακάο και στο τσάι (7,1%) και στα λοιπά τρόφιμα κατά 5,6%. Η ζάχαρη, η σοκολάτα και τα γλυκά είχαν αύξηση των τιμών τους κατά 3,4% και τα εμφιαλωμένα νερά, τα αναψυκτικά και οι χυμοί φρούτων κατά 3,8%.
Εκτός από τις αυξήσεις σε τρόφιμα και καύσιμα, η Στατιστική Υπηρεσία καταγράφει αυξήσεις πάνω από τον μηνιαίο πληθωρισμό στις τιμές για τις μεταφορές επιβατών με πλοία, κατά 17,7%, με αεροπλάνο κατά 15,8%, στα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα κατά 11,3% (τα καινούργια αυτοκίνητα καταγράφουν αύξηση στις τιμές τους κατά 8,9%), στα εισιτήρια θεάτρων και κινηματογράφων κατά 13,9% και στις τιμές σε ξενοδοχεία, μοτέλ και πανδοχεία κατά 16,1%, ενώ η τουριστική περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει. Το πακέτο διακοπών, όπως προσφέρεται από τα ταξιδιωτικά πρακτορεία, σε σχέση με πέρσι, καταγράφει αύξηση για τον Απρίλιο κατά 6,7%.
Από μήνα σε μήνα
Μεγάλη είναι η επιτάχυνση του πληθωρισμού από μήνα σε μήνα, με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή να αυξάνεται τον Απρίλιο, σε σχέση με τον Μάρτιο, κατά 21,%.
Η συνολική μηναία αύξηση διαμορφώθηκε από τις επιμέρους αυξήσεις:
- Κατά 2,5% στην ομάδα Διατροφή και μη Αλκοολούχα Ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί, μοσχάρι, χοιρινό, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, γάλα νωπό πλήρες, γιαούρτι, τυριά, αβγά, έλαια και λίπη, νωπά λαχανικά, κατεψυγμένα λαχανικά, καφέ. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: ζυμαρικά, νωπά ψάρια.
- Κατά 14,1% στην ομάδα Ενδυση και Υπόδηση, λόγω επαναφοράς των τιμών στα επίπεδα πριν από τις χειμερινές εκπτώσεις.
- Κατά 4,0% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
- Κατά 0,4% στην ομάδα Διαρκή Αγαθά-Είδη Νοικοκυριού και Υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού.
- Κατά 0,3% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, βενζίνη. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: πετρέλαιο κίνησης, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.
- Κατά 0,6% στην ομάδα Αναψυχή-Πολιτιστικές Δραστηριότητες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στο πακέτο διακοπών.
- Κατά 0,9% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία.
Η μόνη μείωση ήταν 0,5% και αφορά στην ομάδα Αλκοολούχα Ποτά και Καπνός, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στα κρασιά.
Για τον Μάιο
Ο Μάιος θα είναι επίσης δύσκολος μήνας. Η επιδότηση για το σύνολο της κατανάλωσης του ρεύματος κατά 50%, που περιλαμβάνεται στο πακέτο των 3,2 δισ. ευρώ, θα περιορίσει τις αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού. Ωστόσο, για τον τρέχοντα μήνα, αναμένονται νέες αυξήσεις στα τρόφιμα, τόσο στα ανεπεξέργαστα όσο και στα βιομηχανοποιημένα. Μετά τις εορτές του Πάσχα, τα αποθέματα των μεγάλων αλυσίδων τροφίμων σε συσκευασμένα τρόφιμα έχουν εξαντληθεί και θα αντικατασταθούν με προϊόντα σε υψηλότερη τιμή. Μεγάλες ανατιμήσεις της τάξης του 10% αναμένονται επίσης και στα νωπά τρόφιμα (κρέατα, νωπά λαχανικά, φρούτα). Αυξήσεις μεγαλύτερες από 15% αναμένονται και στα δημητριακά, τόσο στα μερικώς επεξεργασμένα (δηλαδή στα άλευρα) όσο και στα τελικά προϊόντα (ψωμί, γλυκά δημητριακά για πρωινό), λόγω της συνέχισης του πολέμου στην Ουκρανία.
Ωστόσο, η μεγάλη ανησυχία του οικονομικού επιτελείου δεν είναι τόσο η άνοδος του γενικού δείκτη. Ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται από τον επόμενο μήνα, όταν οι φετινές υψηλές τιμές σε τρόφιμα και καύσιμα θα αρχίσουν να συγκρίνονται με τις αυξημένες τιμές του 2021. Η μεγαλύτερη απειλή για την πραγματική οικονομία είναι το υψηλό επίπεδο των τιμών. Αν, δηλαδή, ο πληθωρισμός αρχίσει να αποκλιμακώνεται «τεχνικά», αλλά οι τιμές σε καύσιμα και τρόφιμα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, η πίεση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα συνεχιστεί, με συνέπειες στην ιδιωτική κατανάλωση, στις δημόσιες επενδύσεις (ειδικά στα μεγάλα έργα υποδομής), αλλά και στις εξαγωγές, καθώς οι επιχειρήσεις αδυνατούν πλέον να απορροφήσουν τον εισαγόμενο πληθωρισμό. Η παρέμβαση των 3,2 δισ. ευρώ στο ρεύμα αναμένεται να βοηθήσει για να μειωθεί περαιτέρω ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή μέχρι και 1%.