Ελληνοτουρκικά: Επιδείνωση των σχέσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία, εξαιτίας κυρίως της συμπεριφοράς της Άγκυρας έναντι της Ελλάδας, καταγράφει η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της γειτονικής χώρας, ενώ σε ό,τι αφορά το κοινοτικό κεκτημένο και το κράτος δικαίου, διαπιστώνεται ακόμη και οπισθοδρόμηση.
Ειδικότερα, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο έχει γίνει ξανά τεταμένη και καλεί την Τουρκία να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε.
Η ετήσια έκθεση επισημαίνει ότι οι σχέσεις με της Ε.Ε. με την Τουρκία επιδεινώθηκαν το 2022, εξαιτίας των επανειλημμένων τουρκικών παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο, αλλά και της επιθετικής ρητορικής και απειλών σχετικά με την κυριαρχία των ελληνικών νησιών και της Κύπρου. Γίνεται επίσης αναφορά στις στρατιωτικές ασκήσεις της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου, αλλά και την παράνομη παρεμπόδιση των ερευνητικών δραστηριοτήτων της Κύπρος εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Υπογραμμίζεται ακόμη ότι, παρά τις διεθνείς αντιδράσεις και την καταδίκη, η Τουρκία υλοποιεί το σχέδιό της για το άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής των Βαρωσίων.
Σύμφωνα με την έκθεση, η εντάσεις και οι απειλές στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δεν ευνόησαν τις σχέσεις καλής γειτονίας και υπονόμευσαν τη σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή.
Ιδιαίτερη σημαντική είναι η υπενθύμιση από την Κομισιόν των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου 2021, που περιλαμβάνουν τη λεγόμενη διττή προσέγγιση, όπου η Ε.Ε. είχε προσφέρει στην Τουρκία μια θετική ατζέντα με εκσυγχρονισμό μεταξύ άλλων και της Τελωνειακής Ενωσης, υπό την προϋπόθεση μιας μόνιμης αποκλιμάκωσης της έντασης στις σχέσεις με τα κράτη-μέλη της περιοχής.
Με βάση την ίδια δήλωση, οι ηγέτες είχαν ζητήσει από την Τουρκία να απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου. Προειδοποιούσαν δε την Αγκυρα ότι σε περίπτωση που επαναλάβει τις προκλήσεις, η Ε.Ε. θα χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών-μελών της, καθώς και για τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας.
Για το τουρκολιβικό μνημόνιο, η έκθεση αναφέρει ότι παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν έχει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη.
Η έκθεση ασκεί αιχμές στην Τουρκία και για τη στάση σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η Αγκυρα συνεχίζει να μην ευθυγραμμίζεται με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας, προκαλώντας ανησυχία λόγω της ελεύθερης κυκλοφορίας προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων αγαθών διπλής χρήσης, εντός της Τελωνειακής Ενωσης Ε.Ε.-Τουρκίας.
Αναφορικά με την ενταξιακή πορεία, όπως και η έκθεση του 2021, έτσι και η φετινή διαπιστώνει ότι παραμένει σε τέλμα, ενώ υπογραμμίζεται ότι η τουρκική κυβέρνηση, παρά τις δεσμεύσεις της, δεν έχει αντιστρέψει την αρνητική τάση στις μεταρρυθμίσεις. Μάλιστα, γίνεται λόγος για οπισθοδρόμηση σε ορισμένους τομείς που αφορούν το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Συγκεκριμένα, στην έκθεση καταγράφονται σοβαρές ανησυχίες της Ε.Ε. για τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της λειτουργίας της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, καθώς και της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Φέτος επιπλέον γίνεται λόγος και εκφράζονται ανησυχίες και την οικονομική διακυβέρνηση της χώρας και τν λειτουργία της οικονομίας της αγοράς.
Παρουσιάζοντας τις ετήσιες εκθέσεις ανά υποψήφια χώρα, χθες στην Ευρωβουλή, ο επίτροπος για τη διεύρυνση Ολιβερ Βαρέλι στην ειδική αναφορά για την Τουρκία την κάλεσε να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών-μελών της Ε.Ε.
Ο Ούγγρος επίτροπος, αφού ανέφερε ότι οι εντάσεις της Τουρκίας με κράτη-μέλη αυξήθηκαν ξανά το 2022, υπενθυμίζοντας μάλιστα και τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Ιούνιος) που εξέφραζε ανησυχία για τις τουρκικές ενέργειες, τόνισε ότι η Ε.Ε. αναμένει από την Άγκυρα να σεβαστεί πλήρως το Διεθνές Δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις και προωθήσεις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο.
Καταλήγοντας, ο κ. Βαρέλι είπε ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία παραμένουν με τέλμα και ότι η τουρκική πλευρά δεν έχει αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα, ενώ συνεχίζει την οπισθοδρόμηση σε καίριους τομείς, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος.