Με τη σεισμική δραστηριότητα στο Αρκαλοχώρι της Κρήτης να βαίνει προς εκτόνωση, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, το ενδιαφέρον των σεισμολόγων στρέφεται προς τη Θήβα, καθώς στην περιοχή έχουν καταγραφεί 1.700 σεισμοί, χωρίς κανένας να είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Χθες αργά το βράδυ, η Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου συνεδρίασε εκτάκτως προκειμένου να αξιολογηθεί η συνεχιζόμενη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή.
Σημειώνεται ότι ήδη από τις 21 Ιουλίου η Επιτροπή με πόρισμά της έθεσε την περιοχή, όπως και την περιοχή της Κρήτης, σε φάση αυξημένου κινδύνου λόγω έντονης σεισμικής δραστηριότητας και με πιθανότητα να καταγραφεί ισχυρός σεισμός, υψηλότερος από τα μεγέθη που είχαν καταγραφεί μέχρι τότε. Το πόρισμα της επιτροπής έχει ήδη αποσταλεί από τον Ιούλιο στη Θήβα, ζητώντας την ενεργοποίηση του σχεδίου «Εγκέλαδος» για ενέργειες πρόληψης. Αντίστοιχα, ενημέρωση είχαν λάβει και οι τοπικές Αρχές της Κρήτης πριν από τον ισχυρό σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου.
Ομοιότητες – διαφορές
Ο σεισμολόγος και μέλος της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, Γεράσιμος Παπαδόπουλος, εξηγεί στον «Ε.Τ.» τις ομοιότητες και διαφορές της σεισμικής δραστηριότητας μεταξύ των δύο περιοχών: «Από τις αρχές Δεκεμβρίου 2020 παρατηρήθηκε σεισμική δραστηριότητα διάρκειας ενός με δύο μηνών, χωρίς όμως να σημειωθεί μεγάλος σεισμός στην περιοχή της Θήβας. Το φαινόμενο “έσβησε” και από τις αρχές Ιουλίου 2020 επανήλθε η σεισμική δραστηριότητα, δυτικότερα από το σημείο όπου είχε αρχικά εμφανιστεί, παραμένοντας όμως κοντά στην πόλη της Θήβας. Στα μέσα Αυγούστου παρουσιάστηκε ύφεση για δύο εβδομάδες και από τις 2 Σεπτεμβρίου επανεμφανίστηκε, και έκτοτε παραμένει συνεχής χωρίς να καταγράφει μεγάλα μεγέθη», εξηγεί ο κ. Παπαδόπουλος.
Το φαινόμενο παρουσιάζει ομοιότητες αλλά και διαφορές σε σχέση με τη σεισμική δραστηριότητα στο Αρκαλοχώρι, όπου εκδηλώθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου σεισμική δόνηση ύψους 5,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Η σεισμική δραστηριότητα ξεκίνησε στην περιοχή στις αρχές Ιουνίου και παρέμεινε συνεχής μέχρι να καταλήξει στον ισχυρό σεισμό της Δευτέρας.
Οπως εξηγεί ο κ. Παπαδόπουλος, η Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου συνεδρίασε στις 21 Ιουλίου και εξέδωσε πόρισμα, το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι και στις δύο περιοχές θα πρέπει να εφαρμοστεί προληπτικά το Σχέδιο Αντιμετώπισης και Διαχείρισης των Συνεπειών από την Εκδήλωση Σεισμών «Εγκέλαδος», καθώς δεν αποκλείεται η γένεση ισχυρότερου σεισμού από τους σεισμούς που είχαν ήδη καταγραφεί στις δύο περιοχές μέχρι εκείνη την ημερομηνία, δηλαδή 4,6 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ στο Αρκαλοχώρι και 4,4 βαθμοί της κλίμακας Ρίχτερ στη Θήβα.
Η εκτίμηση
Ξεκαθαρίζοντας τη θέση του σχετικά με δημοσιεύματα όπου φέρεται να κάνει λόγο για ισχυρό σεισμό της τάξης των 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που αναμένεται στη Θήβα και το οποίο προκάλεσε αντιδράσεις από συναδέλφους του, ο κ. Παπαδόπουλος εξηγεί στον «Ε.Τ.» ότι ο ίδιος ερωτήθη για το σεισμικό δυναμικό της περιοχής (σ.σ.: ποιος είναι ο μεγαλύτερος σεισμός που κατεγράφη στην περιοχή) και γι’ αυτό αναφέρθηκε σε αυτά τα μεγέθη. Το πόρισμα της επιτροπής για επιφυλακή στην περιοχή της Θήβας παραμένει και όπως υπογραμμίζει ο κ. Παπαδόπουλος πρόκειται για το συμπέρασμα το οποίο εξήχθη ύστερα από τη σύμφωνη γνώμη 20 σεισμολόγων.
Οσον αφορά τους συσχετισμούς μεταξύ των δύο ρηγμάτων, ο κ. Λέκκας ερωτώμενος δήλωσε στον «Ε.Τ.» ότι πρόκειται για διαφορετικές περιπτώσεις, που είναι δύσκολο να λειτουργήσει η μία ως «οδηγός» για την άλλη για τους σεισμολόγους.
Η δυνατότητα των σεισμολόγων, μέσα από τη μελέτη της σεισμικής δραστηριότητας, να μπορούν να προειδοποιήσουν για την έλευση ενός μεγάλου σεισμού δεν αποτελεί μόνο μια «επιστημονική επιτυχία» αλλά και μια ευκαιρία προετοιμασίας της περιοχής. Ο κ. Παπαδόπουλος περιγράφει τις βασικές αρμοδιότητες που είναι στην ευθύνη των τοπικών Αρχών, αφού πρώτα λάβουν την προειδοποίηση της Επιτροπής Σεισμικού Κινδύνου.
«Είναι σημαντικό να ενημερωθούν οι κάτοικοι όχι μόνο για τον πιθανό κίνδυνο του σεισμού αλλά και για τους τρόπους αντισεισμικής προστασίας, κάτι που γνωρίζω ότι έγινε στην περίπτωση της Θήβας», αναφέρει και συνεχίζει: «Στη συνέχεια επικαιροποιούνται τα σχέδια έκτακτης ανάγκης των δήμων και τέλος προχωράνε οι διαδικασίες καθαίρεσης επικίνδυνων τμημάτων κυρίως από παλιά κτίρια. Επικρεμάμενα στοιχεία, όπως τοίχοι, σοβάδες, μπαλκόνια, μαρμάρινες επικαλύψεις θα πρέπει να απομακρυνθούν από παλαιά και σε κάποιες περιπτώσεις από νέα κτίρια, αν κριθεί ότι υπάρχει κίνδυνος».
Την ίδια ώρα, εκτός από τη Θήβα, οι σεισμολόγοι εστιάζουν και στην περιοχή μεταξύ Νίσυρου και Τήλου, όπου από τον Απρίλιο του 2021 παρουσιάζει κι αυτή έντονη σεισμική δραστηριότητα. «Δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε τρεις περιοχές να παρουσιάζεται τόσο έντονη σεισμική δραστηριότητα», εξηγεί ο κ. Παπαδόπουλος και σημειώνει ότι ίσως χρειαστεί οι επιστήμονες να εξετάσουν και αυτή την περίπτωση τους επόμενους μήνες.
Στο Αρκαλοχώρι
Βαρύτατες είναι οι ζημιές από το σεισμό που έπληξε την περιοχή του Αρκαλοχωρίου, καθώς μέχρι στιγμής από τις 995 κατοικίες που ελέγχθηκαν στους Δήμους Μινώα Πεδιάδας, Αρχανών – Αστερουσίων, Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και Οροπεδίου Λασιθίου, οι 772 είναι μη κατοικήσιμες. Επίσης, έχουν ελεγχθεί 45 επαγγελματικοί χώροι, εκ των οποίων ακατάλληλοι είναι οι 36. Από τις 18 σχολικές μονάδες, 6 κρίθηκαν ακατάλληλες.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου