Ανατόλι Τσουμπάις: Ο άνδρας που «έβαλε» τον Πούτιν στο Κρεμλίνο παραιτήθηκε εν μέσω του πολέμου
Ένας βετεράνος απεσταλμένος του Κρεμλίνου παραιτήθηκε και έφυγε από τη χώρα χωρίς να προτίθεται να επιστρέψει, πιθανώς σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο Ανατόλι Τσουμπάις, οικονομολόγος και ειδικός απεσταλμένος σε διεθνείς οργανισμούς για λογαριασμό του Πούτιν από το 2020, είναι ο πρώτος ανώτερος αξιωματούχος που παραιτείται, από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την εισβολή της στην Ουκρανία. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επιβεβαίωσε ότι ο 66χρονος διπλωμάτης παραιτήθηκε, προσθέτοντας ότι το έκανε με δική του θέληση.
Ο Τσουμπάις ήταν ένας από τους κύριους «αρχιτέκτονες» των οικονομικών μεταρρυθμίσεων του Μπόρις Γέλτσιν τη δεκαετία του 1990 και πολλοί Ρώσοι τον κατηγορούν ότι επέτρεψε σε μια μικρή ομάδα μεγιστάνων να αναπτύξει τεράστια περιουσία εν μέσω της μαζικής ιδιωτικοποίησης κρατικών περιουσιακών στοιχείων, ενώ εκατομμύρια απλοί πολίτες έμειναν στη φτώχεια. Ωστόσο, ο Τσουμπάις υπήρξε επίσης ένα βασικό πρόσωπο πίσω από την ανάπτυξη της οικονομίας της αγοράς από τη Ρωσία, ενώ παράλληλα βοήθησε στον εκσυγχρονισμό του ενεργειακού τομέα της χώρας.
Συγκεκριμένα, ο Ανατόλι Τσουμπάις είχε διοριστεί στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ως επικεφαλής του κρατικού μονοπωλίου ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο εκείνη την εποχή «πάλευε» να λάβει πληρωμές για την ηλεκτρική ενέργεια που πουλούσε, και εξελέγη πρόεδρος του Συμβουλίου Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας το 2000.
Ο Τσουμπάις κατάφερε να συγκεντρώσει επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων στον ρωσικό ενεργειακό τομέα και εγκαινίασε μια εποχή εκσυγχρονισμού που αύξησε δραματικά την ενεργειακή ικανότητα της χώρας και επέλυσε αρκετά από τα ζητήματα πληρωμών, ενώ σταδιακά διέλυσε το κρατικό μονοπώλιο της ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα τελευταία χρόνια συνέχιζε να ζητά οικονομική μεταρρύθμιση και ήταν ένας από τους πιο υψηλού προφίλ φιλελεύθερους που συνδέονταν με τη ρωσική κυβέρνηση, καταλαμβάνοντας ανώτερους επιχειρηματικούς και πολιτικούς ρόλους υπό τον Πούτιν. Διορίστηκε ως ειδικός απεσταλμένος το 2020, επιφορτισμένος με την «επίτευξη στόχων βιώσιμης ανάπτυξης», λίγες μέρες μετά την παραίτησή του ως επικεφαλής της κρατικής εταιρείας τεχνολογίας RUSNANO, την οποία διηύθυνε από το 2008.
Για πολλούς, η αποχώρηση του Τσουμπάις θα αποτελέσει ένα προσωπικό πλήγμα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς ο πρώτος υπήρξε ο άνθρωπος που έδωσε στον Πούτιν την πρώτη του «δουλειά» στο Κρεμλίνο και είχε υποστηρίξει σημαντικά τον Πούτιν, όταν αυτός έθεσε πρώτη φορά υποψηφιότητα για την προεδρία.
Η παραίτησή του εν μέσω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό ορόσημο στη σύγκρουση, καθώς ο Τσουμπάις αντιπροσωπεύει τον πρώτο ανώτερο στέλεχος κοντά στον Πούτιν που αποχωρεί από την έναρξη του πολέμου – αν και δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τον ακριβή λόγο πίσω από την απόφασή του.
Ωστόσο, ένας δυτικός αξιωματούχος είπε ότι αν και η παραίτηση ήταν μια «σημαντική δήλωση», δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη επειδή ο Τσουμπάις ήταν «σχετικά ψηλά στη λίστα» των ανθρώπων που θα μπορούσαν να κάνουν ένα τέτοιο βήμα. Ο Τσουμπάις πιστεύεται ότι έχει καταφύγει στην Τουρκία, μαζί με την σύζυγό του.
«Νομίζω ότι είναι ενθαρρυντικό ότι υπάρχουν ανώτερα στελέχη της ρωσικής πολιτικής τάξης που κάνουν τέτοιες κινήσεις, αλλά δεν με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτό υπονομεύει με οποιονδήποτε τρόπο την ασφάλεια του Πούτιν και του καθεστώτος του, δεδομένης της “σιδερένιας λαβής” με την οποία κρατά κοντά του όσους βρίσκονται στον πυρήνα της εξουσίας του», είπε ο αξιωματούχος στην Daily Mail, υπό τον όρο της ανωνυμίας.
«Αλλά παρόλα αυτά, νομίζω ότι είναι σημαντικό το ότι μια τέτοια φιγούρα έκανε αυτή την κίνηση», προσέθεσε.