ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑ – ‘ΕΘΙΜΑ ΤΩΝ ΕΟΡΤΩΝ

Χριστούγεννα στην Κορινθία:
Πολλές αλλαγές επήλθαν στον τρόπο ζωής και εορτασμού των μεγάλων γιορτών στους κατοίκους της Κορινθίας . Διατηρήθηκαν όμως πολλά στοιχεία του λαϊκού μας πολιτισμού, τα οποία σε συνδυασμό με τις αναβιώσεις που γίνονται από τους διάφορους πολιτιστικούς συλλόγους του νομού , κατάφεραν να μεταλαμπαδευτούν και στις επόμενες γενιές, ως γνώση όμως για την παραδοσιακή ζωή των προγόνων τους.
Ένα ταξίδι στο χθες και στο σήμερα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, τότε που οι νοικοκυρές παλάμιζαν το πάτωμα, ασβέστωναν το σπίτι, ζύμωναν τη χριστουγεννιάτικη κουλούρα του σπιτιού με τις σταφίδες και τα σύκα και ετοίμαζαν την παραγεμιστή κότα με ρύζι, σύκα, σταφίδες, εντόσθια από κοτόπουλο και κομματάκια από πρόσφορο, για να είναι ευλογημένο το χριστουγεννιάτικο τραπέζι..

Ας δούμε όμως τα πιο σημαντικά έθιμα της Κορινθίας το Δωδεκαήμερο Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς 

 Το δωδεκαήμερο άρχιζε από το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων και κρατούσε έως τις 5 Γενάρη. Κατά τη διάρκεια των 12 αυτών ημερών, κατά κύριο λόγο επικρατούσαν οι δεισιδαιμονίες. Οι εργασίες περιορίζονταν στα απαραίτητα και η φωτιά είχε κυρίαρχο ρόλο στη ζωή των κατοίκων, αφού “έδιωχνε τα κακά πνεύματα”. Γι’ αυτό και έπρεπε πάντα να είναι αναμμένη και μάλιστα κάποιοι συνήθιζαν να τοποθετούν στο τζάκι διαφορετικά είδη ξύλου, όπως κέδρο, αγριοκερασιά, αγριοκυπάρισσο για να είναι γεροί οι νοικοκύρηδες του σπιτιού. Την Πρωτοχρονιά τα παιδιά μετά τα κάλαντα, συγκεντρώνονταν στην αλάνα του χωριού και έπαιζαν “δεκάρες”, “στριφτό” και άλλα παιχνίδια. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς οι νέοι, πήγαιναν στη βρύση και στις 12 ακριβώς γέμιζαν τις κανάτες τους με το “πρώτο νερό της χρονιάς” για να έχουν καλά εισοδήματα οι οικογένειες. Την Πρωτοχρονιά έραιναν τα σπίτια τους με αυτό το νερό.

Γνωρίζατε ότι:

Τα Χριστούγεννα εκτός από τα παραδοσιακά κάλαντα από τα παιδιά, και οι μεγαλύτεροι έλεγαν κάλαντα-παινέματα για όλα τα μέλη της οικογένειας κατά τη διάρκεια των οποίων έτρωγαν κρέας κερασμένο από τους νοικοκύρηδες του σπιτιού.



Το Άγιο Δωδεκαήμερο
 
Με χαρά μικρού παιδιού να έρθει περιμένω
το Δωδεκαήμερο το ευλογημένο!
Χριστόψωμα, γλυκά, η μάνα μου να ψήσει
ευωδιές το σπίτι να γεμίσει.
 
Κάλαντα ν’ ακουστούν στις γειτονιές απ’ τα παιδιά
και τα Χριστούγεννα, ειρηνικά να δω τα πρόσωπα
των ανθρώπων να βγαίνουν απ’ την εκκλησιά.
Ευχές να χαρίζουν. Χρόνια πολλά, χρόνια πολλά.
 
Και του Αγίου Βασιλείου μετά τη Λειτουργιά
ο πατέρας να κόψει την πίτα στο σοφρά!
Κάθε κομμάτι, τι αγωνία, κάθε μπουκιά…
Ναι! Σε μένα έτυχε το φλουρί παιδιά!!!
 
Των Φώτων
ν’ αγιάσουμε τις θάλασσες,
τα σπίτια, τα χωράφια, τα νερά…
Ευλογία, χαρά!
 
Και να θυμίσω στα παιδιά…
τελειώσαν οι γιορτές , η ανεμελιά
το καλαντάρι του Γενάρη δείχνει επτά.
 
Με στολισμένη την ψυχή με ευχές
στο σχολειό σας πάλι τώρα

 

τ’ Αη-Γιαννιού την άλλη μέρα!

 

 

Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα τα παιδιά τα ψάλλουν είτε την παραμονή είτε ανήμερα. Τα παιδιά ρωτάνε «να τα πούμε;» και η νοικοκυρά απαντάει «ναι» ,τότε τα παιδιά ξεκινάνε να τραγουδάνε τα κάλαντα που τα τελειώνουν πάντα με ευχές για καλοτυχία του σπιτιού όλο το χρόνο. Παλαιότερα η κάθε παρέα που έλεγε τα κάλαντα χτυπούσε τις πόρτες των σπιτιών με ξύλα και μόλις η νοικοκυρά τους άνοιγε κατευθύνονταν στο τζάκι και ανακάτευαν την φωτιά με το ξύλο, λέγοντας ευχές για τη νέα χρονιά. Στο τέλος τα παιδιά μοιράζονταν καραμέλες και διάφορα άλλα κεράσματα που έπαιρναν ως αντίτιμο για τα κάλαντα και τις ευχές.Οι στίχοι των καλάντων είναι:

 Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα, 
πρώτη γιορτή του χρόνου, 
για βγάτε, δέτε, μάθετε, 
πως ο Χριστός γεννάται.
Γεννάται κι αναθρέφεται, 
με μέλι και με γάλα, 
το μέλι τρων οι άρχοντες, 
το γάλα οι αφεντάδες 
και το μελισσοβότανο, 
το νίβονται οι κυράδες.
Κυρά ψηλή, κυρά λιγνή, 
κυρά γαϊτανοφρύδα, 
κυρά μου όταν στολίζεσαι, 
να πας στην εκκλησιά σου,
Βάνεις τον ήλιο πρόσωπο, 
και το φεγγάρι αγκάλη, 
και τον καθάριο αυγερινό, 
τον βάζεις δακτυλίδι.
Εμείς εδώ δεν ήρθαμε, 
να φάμε και να πιούμε, 
παρά σας αγαπούσαμε, 
κι ήρθαμε να σας δούμε.
Εδώ που τραγουδήσαμε, 
πέτρα να μη ραγίσει, 
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, 
πολλούς χρόνους να ζήσει.
Δώστε μας και τον κόκορα, 
δώστε μας και την κότα, 
δώστε μας και πέντ’ έξι αυγά, 
να πάμε σ’ άλλη πόρτα.
Μπορεί επίσης να σας αρέσει

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει με αυτό, αλλά μπορείτε να εξαιρεθείτε εάν το επιθυμείτε ΑΠΟΔΟΧΗ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ