Καλάθι του νοικοκυριού: Οικονομικές αγορές εντός και εκτός καλαθιού στα σούπερ μάρκετ

Μάλιστα, τις τελευταίες εβδομάδες η «μάχη» μεταφέρεται και στο «καλάθι του νοικοκυριού», καθώς η συντριπτική πλειονότητα των 51 βασικών αγαθών που οι λιανέμποροι προσφέρουν στους πολίτες αφορά σε private label προϊόντα, τα οποία παράγουν οι μεγάλες βιομηχανίες για λογαριασμό των αλυσίδων σούπερ μάρκετ.Σε έρευνα τιμών που πραγματοποίησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής σε βασικά είδη που περιλαμβάνει το «καλάθι», η διαφορά στις τιμές επώνυμων και ιδιωτικής ετικέτας ειδών αγγίζει ακόμα και το 217%! Ενδεικτικά, χλωρίνη με τo brand συγκεκριμένου σούπερ μάρκετ κοστίζει 0,94 ευρώ, ενώ η επώνυμη που έχει βάλει στο «καλάθι» της άλλη αλυσίδα πωλείται έναντι 2,98 ευρώ. Μεγάλη, όμως, είναι η «ψαλίδα» και στα τρόφιμα, καθώς ρύζι 500 γραμμαρίων ιδιωτικής ετικέτας κοστίζει μόλις 0,76 ευρώ, τη στιγμή που το αντίστοιχο προϊόν μεγάλης εταιρίας διατίθεται έναντι 1,87 ευρώ (+146%). Παράλληλα, επώνυμα κατεψυγμένα φασολάκια πωλούνται κατά 73% ακριβότερα σε σύγκριση με τα private label (2,52 ευρώ έναντι 1,45 ευρώ), ενώ διπλάσια είναι σχεδόν η τιμή στην πάριζα. Οι μικρότερες διαφορές, πάντως, εντοπίζονται στο αλεύρι για όλες τις χρήσεις (+22,3%) και στα μακαρόνια (+25,8%). Συνολικά, εξετάζοντας τις τιμές 12 αγαθών, το κόστος του «καλαθιού» με επώνυμα προϊόντα ανέρχεται στα 34,75 ευρώ έναντι 22,12 ευρώ της ιδιωτικής ετικέτας, αύξηση που αγγίζει το 57%.

Κριτήριο η τιμή

Οπως σημειώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής κορυφαίο στέλεχος του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, είναι ξεκάθαρη η άνοδος των private label προϊόντων, καθώς η οικονομική δυσπραγία των νοικοκυριών τα αναγκάζει να πραγματοποιούν τις αγορές τους με βασικό κριτήριο την τιμή, ενώ, από την πλευρά τους, οι αλυσίδες έχουν μεγαλύτερο περιθώριο να μειώσουν τις τιμές σε αυτά τα είδη σε σχέση με τα επώνυμα, γι’ αυτό και οι περισσότερες έχουν γεμίσει το «καλάθι του νοικοκυριού» με τέτοια είδη.

«Από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, οι καταναλωτές αγοράζουν, ως επί το πλείστον, χαρτικά (χαρτιά υγείας και χαρτί κουζίνας), κρεμοσάπουνα, ζυμαρικά, μπαχαρικά, ενώ δεν είναι λίγοι κι εκείνοι που επιλέγουν να βάλουν στο “καλάθι” τους χυμούς και αναψυκτικά private label», τονίζει η ίδια πηγή.

Ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας που πραγματοποίησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, το 31,6% πιστεύει ότι είναι προϊόντα χειρότερης ποιότητας και το 57,5% ίδιας ποιότητας με τα επώνυμα, ενώ μόνο το 10,9% τα θεωρεί ανώτερης ποιότητας από τις γνωστές μάρκες.

Τον ρυθμό ανάπτυξης των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στην ελληνική αγορά επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της εταιρίας ερευνών IRI που δείχνουν ότι οι πωλήσεις τους σε αξία αυξήθηκαν κατά 10,2% από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούλιο του 2022 αγγίζοντας το 15,9% από 14,8% το 2021. «Η άνοδός τους αναμένεται να συνεχιστεί το επόμενο διάστημα, αφενός, λόγω της συρρίκνωσης των εισοδημάτων που προκαλεί η ακρίβεια και, αφετέρου, λόγω του χώρου που καταλαμβάνουν στο “καλάθι του νοικοκυριού”», δηλώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής παράγοντας του κλάδου.

Πάντως, οι καταναλωτές προτιμούν να αγοράζουν επώνυμα προϊόντα, όταν τα βρίσκουν σε προσφορά. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της FocusBari, το 87% του καταναλωτικού κοινού προτιμά τα «γνωστά» προϊόντα αν είναι σε προσφορά, ποσοστό αυξημένο κατά 12% σε σχέση με το 2010.

ΕΝΤΕΙΝΕΤΑΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Δεδομένης της ενίσχυσης της ιδιωτικής ετικέτας, επικρατεί αναβρασμός στους κόλπους των προμηθευτών, οι οποίοι καταστρώνουν τα σχέδιά τους για να αντεπεξέλθουν στον ανταγωνισμό και να καταφέρουν να διατηρήσουν τα μερίδιά τους. Μονόδρομο, λοιπόν, αποτελεί η υιοθέτηση μιας πολιτικής τιμών που θα κάνει τα επώνυμα προϊόντα ελκυστικά στους καταναλωτές, ακόμα και αν πιεστεί το περιθώριο κέρδους τους.

Από την πλευρά τους, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ, παρόλο που έχουν κέρδη από την πώληση private label προϊόντων, το μεγαλύτερο μέρος της κερδοφορίας τους προέρχεται από τα επώνυμα είδη. Προκειμένου να μη δουν τα κέρδη τους να εξανεμίζονται, θα πρέπει να επιδοθούν, σε συνεργασία με τους προμηθευτές, σε μπαράζ προσφορών για να μείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο «αλώβητες».

Επιβεβλημένη η έρευνα αγοράς από τους καταναλωτές

Πέρα όμως από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, οι καταναλωτές για να ξοδέψουν λιγότερα χρήματα κατά την επίσκεψή τους στο σούπερ μάρκετ θα πρέπει να κάνουν ενδελεχή έρευνα αγοράς, καθώς μπορούν να βρουν επώνυμα είδη εκτός «καλαθιού» σε τιμές χαμηλότερες από γνωστές μάρκες που περιέχει το «καλάθι».

Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από έρευνα τιμών που πραγματοποίησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής από την πλατφόρμα e-katanalotis, επώνυμο φρέσκο γάλα εντός «καλαθιού» κοστίζει 1,87 ευρώ, ενώ άλλη γνωστή μάρκα που είναι εκτός «καλαθιού» πωλείται στο ράφι έναντι 1,42 ευρώ, δηλαδή 31,7% φθηνότερα. Αντίστοιχα, οι καταναλωτές μπορούν να βρουν εξάδα αβγών μεγάλης εταιρίας με 1,29 ευρώ, όταν στο «καλάθι» μεγάλης αλυσίδας ανάλογο επώνυμο προϊόν διατίθεται προς 1,90 ευρώ. Αν, δε, εκμεταλλευτούν και προσφορές που βγάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα σούπερ μάρκετ σε συνεργασία με τους προμηθευτές, είτε με τη μορφή «1+1» είτε με μειώσεις τιμών της τάξεως του 50%, μπορούν να αγοράσουν επώνυμα προϊόντα σε τιμές χαμηλότερες ακόμα και από τα ιδιωτικής ετικέτας.

ΤΟ «ΚΑΛΑΘΙ ΤΟΥ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ» ΣΤΟ… ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ ΚΑΙ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΠΡΟΪΟΝΤΑ	ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ  ΤΙΜΗ ΣΕ €	ΕΠΩΝΥΜΑ  ΤΙΜΗ ΣΕ €	ΔΙΑΦΟΡΑ
Γάλα φρέσκο (1 λίτρο)	1,12	1,87	+66,9%
Αλεύρι (1 kg)	0,94	1,15	+22,3%
Γιαούρτια (3Χ200 gr)	1,35	1,64	+21,5%
Ρύζι (500 gr)	0,76	1,87	+146%
Μακαρόνια Νο6 (500 gr)	0,62	0,78	+25,8%
Πάριζα (1 kg)	3,98	6,82	+71,4%
Φέτα (400 gr)	4,48	5,90	+31,7%
Ηλιέλαιο (1 λίτρο)	2,55	3,30	+29,4%
Φασολάκια κατεψυγμένα (1 kg)	1,45	2,52	+73,8%
Φακές (500 gr)	1,15	1,96	+70,4%
Χλωρίνη (1.250 gr)	0,94	2,98	+217%
Ρολά υγείας (10 τμχ.)	2,78	3,96	+42,4%
ΣΥΝΟΛΟ	22,12	34,75	57%

 ΕΠΩΝΥΜΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ «ΚΑΛΑΘΙΟΥ»

ΠΡΟΪΟΝΤΑ	ΕΝΤΟΣ «ΚΑΛΑΘΙΟΥ»  (ΤΙΜΗ ΣΕ €)	ΕΚΤΟΣ «ΚΑΛΑΘΙΟΥ»  (ΤΙΜΗ ΣΕ €)	ΔΙΑΦΟΡΑ
Γάλα φρέσκο (1 λίτρο)	1,87	1,42	+31,7%
Φακές (500 gr)	1,96	1,76	+11,4%
Αβγά (6 τμχ.)	1,90	1,29	+47,2