Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος: Στη Μητρόπολη η κηδεία, στο Τατόι η ταφή – Το παρασκήνιο της απόφασης

Οι γιοι τού τέως βασιλιά, Παύλος, Νικόλαος και Φίλιππος, πέρασαν χθες το μεσημέρι την πόρτα του Μαξίμου προκειμένου να διευθετηθούν οι λεπτομέρειες, όπου συναντήθηκαν με τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπετρίτη. Η τελετή αναμένεται στις δώδεκα το μεσημέρι, ενώ θα χοροστατήσει στην εξόδιο ακολουθία ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Ιερώνυμος, μαζί με τα μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Οπως ανακοινώθηκε, την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, και θα τηρηθούν όλες οι διαδικασίες που προβλέπει το Πρωτόκολλο για τους επίσημους από το εξωτερικό που θα παραστούν στην κηδεία.

«Η πολυκύμαντη διαδρομή του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου σημάδεψε και σημαδεύτηκε από ταραγμένες στιγμές της σύγχρονης Ιστορίας του τόπου. Από τραύματα, τα οποία επούλωσαν, ωστόσο, οι επιλογές, η ελεύθερη συνείδηση και η ωριμότητα του λαού μας. Αλλά και η διακριτική, είναι αλήθεια, στάση του ιδίου σε όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης», τόνισε σε δήλωσή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης: «Με το θάνατό του γράφεται τώρα, και σε ανθρώπινο επίπεδο, ο τυπικός επίλογος ενός κεφαλαίου που έχει κλείσει οριστικά με το δημοψήφισμα του 1974. Το λόγο, πλέον, έχει η Ιστορία. Αυτή θα κρίνει δίκαια και αυστηρά τον Κωνσταντίνο της δημόσιας ζωής. Γιατί τον άνθρωπο Κωνσταντίνο τον συνοδεύουν, ήδη, η θλίψη και ο σεβασμός μπροστά στην απώλεια της ίδιας της ζωής. Απευθύνω τα ειλικρινή συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του».

Η ανακοίνωση της οικογένειας ήταν λιτή: «Η εξόδιος ακολουθία του Βασιλέως Κωνσταντίνου θα διεξαχθεί τη Δευτέρα, 16 Ιανουαρίου 2023 στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών. Θα ακολουθήσει η ταφή στο κοιμητήριο Τατοΐου. Ο χρόνος της ακολουθίας, της ταφής καθώς και η παραμονή της σορού στην εκκλησία θα προσδιοριστούν σε μεταγενέστερο χρόνο. Προσωπικό Γραφείο Βασιλέως Κωνσταντίνου, Πρώην Βασιλέως των Ελλήνων».

Το βασικό επιχείρημα που βάρυνε στην απόφαση για την κηδεία και την ταφή του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου ήταν ότι το πολίτευμα άλλαξε μετά το δημοψήφισμα του 1974 και ότι ο Κωνσταντίνος δεν διαθέτει ελληνική υπηκοότητα.

Οι γιοι τού τέως βασιλιά Κωνσταντίνου επικοινώνησαν με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και του μετέφεραν την επιθυμία του πατέρας τους: Να παραστεί μαζί με τα μέλη της Ιεράς Συνόδου στην εξόδιο ακολουθία του στη Μητρόπολη Αθηνών. Η ανακοίνωση που εξέδωσε η ΔΙΣ από τη χθεσινή της συνεδρίαση ανέφερε: «Σήμερα ο Μακαριώτατος και οι Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί εξέφρασαν τα θερμά τους συλλυπητήρια προς την οικογένεια του εκδημήσαντος τέως Βασιλέως Κωνσταντίνου Β’, η οποία και τους προσκάλεσε στην τέλεση της Εξοδίου Ακολουθίας κατά τα προβλεπόμενα υπό της εκκλησιαστικής τάξεως και εθιμοτυπίας».

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην τελετή θα παραστούν ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος, από τη Μ. Βρετανία η πριγκίπισσα Αννα, μέλη των βασιλικών οικογενειών της Ολλανδίας, της Δανίας, του Βελγίου, της Σουηδίας.

Από νωρίς χθες το πρωί γίνονταν εργασίες στο Κτήμα Τατοΐου, που έχει υποστεί καταστροφές από την πυρκαγιά του προπέρσινου καλοκαιριού ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή πρόσβαση τόσο της οικογένειας όσο και των φίλων και συγγενών που θα απευθύνουν το τελευταίο αντίο στον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο.

Τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος: Ενδιαφέρον από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης

Ευρωπαϊκά και αμερικανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρθηκαν εκτενώς στο θάνατο του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου. Τα δημοσιεύματα συνοδεύονταν με φωτογραφίες από την πολιτική και προσωπική ζωή του, ενώ τονιζόταν και η συγγένειά του με άλλους βασιλικούς οίκους. Την είδη του θανάτου του Κωνσταντίνου μετέδωσαν πρώτα τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης διαδικτυακά, τονίζοντας πως ο εκλιπών ήταν αδελφός της Σοφίας, βασιλομήτορος της Ισπανίας. Εξάλλου, στα ανάκτορα της Δανίας κυματίζει μεσίστια η σημαία της χώρας σε ένδειξη πένθους για την Αννα- Μαρία, που είναι αδελφή της βασίλισσας Μαργκρέτε.

Το πρακτορείο Reuters μετέδωσε τη νεκρολογία του Κωνσταντίνου αναφέροντας την ενθρόνισή του, το αντικίνημα κατά της χούντας, τη φυγή από την Ελλάδα. Οπως τονίζεται, η βασιλεία του συνέπεσε με μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους της πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας. «Ο Κωνσταντίνος Β’ ανήλθε στο θρόνο το 1964, μετά το θάνατο του πατέρα του, αλλά η βασιλεία του σκιάστηκε από πολιτική αστάθεια, που κορυφώθηκε με το στρατιωτικό πραξικόπημα».

Η βρετανική εφημερίδα «Guardian» αναφέρει πως η βασιλεία του Κωνσταντίνου συνέπεσε με την πιο ταραχώδη περίοδο στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας, ενώ η «Daily Mail» τονίζει πως ο τέως βασιλιάς ήταν ο νονός του πρίγκιπα-διαδόχου Ουίλιαμ της Βρετανίας και δεύτερος εξάδελφος του βασιλιά Καρόλου. Η εφημερίδα κάνει μάλιστα ειδική αναφορά στη σύζυγο του Παύλου, γιου τού εκλιπόντος, γράφοντας εντός εισαγωγικών ότι θα μπορούσε να είναι η μελλοντική βασίλισσα!
Η γαλλική «Figaro» τονίζει ότι ο τέως βασιλιάς ήταν γόνος του οίκου Σλέσβιχ-Χολστάιν-Γλύξμπουργκ, ενθρονίστηκε σε ηλικία 24 ετών και αφού η μοναρχία στην Ελλάδα καταργήθηκε με δημοψήφισμα το 1974, έζησε επί σαράντα χρόνια στο Λονδίνο, προτού επιστρέψει στη χώρα του το 2013. Ο γερμανικός Τύπος αναφέρεται στο θάνατο του τέως βασιλιά κάνοντας αναφορά σε όλα τα γεγονότα με τα οποία σημαδεύτηκε η βασιλεία του. Η «Bild» περιγράφει και όλη την προσωπική του ζωή, ενώ υπογραμμίζει πως ο Κωνσταντίνος φωτογραφήθηκε με τους πραξικοπηματίες και τους ανέχτηκε, κάτι που πολλοί Ελληνες δεν του συγχώρησαν.

ΒΑΣΙΛΙΚΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΟ ΤΑΤΟΪ: Δίπλα στους γονείς του

Δίπλα στη μητέρα του, Φρειδερίκη, και στον πατέρα του, Παύλο, καθώς και άλλους γαλαζοαίματους, στα πρώην βασιλικά Κτήματα Τατοΐου, θα ενταφιαστεί ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος. Πρώτη φορά -μετά το δημοψήφισμα του 1974, με το οποίο και εξέπεσε οριστικά του αξιώμάτός του- που ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ είχε επισκεφθεί κάτω από οξύτατες αντιδράσεις την Ελλάδα ήταν το 1981, για να συνοδεύσει τη σορό της μητέρας του στο βασιλικό κοιμητήριο.

Στα πρώην βασιλικά κτήματα φιλοξενούνται οι τάφοι, μεταξύ άλλων, των βασιλέων Γεωργίου Α′ και της βασίλισσας Ολγας, της πριγκίπισσας Αλεξάνδρας, της πριγκίπισσας Μαρίας, του αντιναύαρχου Περικλή Ιωαννίδη – δεύτερου συζύγου της πριγκίπισσας Μαρίας-, αλλά και της βασιλοπούλας Ολγας και άλλων εστεμμένων.

Στο λόφο «Παληόκαστρο», όπου είχε ενταφιαστεί η πριγκίπισσα Ολγα, βρίσκεται ο ναός της Αναστάσεως του Κυρίου. Ο ναός θεμελιώθηκε με πρωτοβουλία της βασίλισσας Ολγας στις 6 Αυγούστου του 1899 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστασίου Μεταξά.

Από τότε όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας ενταφιάζονται σε εκείνο το χώρο σε λιτούς μαρμάρινους τάφους. Εξαίρεση αποτελεί το νεκρικό παρεκκλήσι του Κωνσταντίνου και της Σοφίας, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Εμμανουήλ Λαζαρίδη.

Από τη στιγμή του θανάτου της κόρης της Αλεξάνδρας, μεγάλης δούκισσας της Ρωσίας (1891), η βασίλισσα Ολγα συνέλαβε την ιδέα της ανέγερσης ενός ναού στο κοιμητήρι της δυναστείας. Το ναό περάτωσε στο διάστημα 1950-1952 ο βασιλιάς Παύλος.

Το φυλάκιο των τάφων είναι κτίριο του 1950 και βρίσκεται στη θέση προγενέστερου φυλακίου με έτος περάτωσης το 1870. Πρόκειται για ισόγειο κτίριο με περιμετρικές φέρουσες λιθοδομές και ξύλινη στέγη με βυζαντινά κεραμίδια.

Το εντυπωσιακό Μαυσωλείο

Εντυπωσιακό νεοβυζαντινό κτίσμα είναι το Μαυσωλείο (1936-1940). Πρόκειται για ισόγειο ταφικό κτίριο τετράγωνου σχήματος με κεντρικό τρούλο. Εσωτερικά, οι θόλοι και ο τρούλος προορίζονταν να καλυφθούν με ψηφιδωτά σε χρυσό φόντο. Φιλοξενεί τους τάφους του βασιλιά Κωνσταντίνου Α’, της βασίλισσας Σοφίας και του βασιλιά Αλέξανδρου. Οι σοροί ενταφιάστηκαν την Κυριακή 22 Νοεμβρίου 1936 μετά τη μεταφορά τους από τον βασιλιά Γεώργιο από την κρύπτη της ορθόδοξης εκκλησίας της Φλωρεντίας.

Ολα τα μνήματα είναι εξαιρετικά λιτά, με μασίφ πεντελικό μάρμαρο κατά κύριο λόγο. Ιδιαίτερα περίτεχνα είναι τα μνήματα του πρίγκιπα Νικολάου και της συζύγου του, πριγκίπισσας Ελένης, μεγάλης δούκισσας της Ρωσίας.